Koloni varlığı bakımından Karadeniz Bölgesi 1.226.806 koloni ve 20.934 ton bal üretimi ile birinci sırada yer alırken, Ege Bölgesi 1.161.670 koloni varlığı ikinci, 14.177 ton balı üretimiyle üçüncü sırada yer almaktadır(çizelge 4). Ege ve Karadeniz bölgelerinin toplam koloni varlığı, ülke genel toplamının yaklaşık % 42,6’ini, bal üretiminin de % 43,9’nu oluşturmaktadır. Karadeniz arıcılarının büyük bir kısmı oluşturan Ordu İli arıcılarının büyük bölümü arıcılık faaliyetlerini Ege Bölgesi başta olmak üzere diğer bölgelerde yapmaktadırlar. Ege Bölgesi’nin barındırdığı kovan sayısının istatistiklerde yansıtılan rakamlardan çok daha fazla olduğu tahmin edilmektedir. Bölgenin, Muğla İli başta olmak üzere önemli çam balı üretim alanlarına sahip olması, kışlarının ılık geçmesi, özellikle kıyı şeridinde yılın neredeyse yağışsız günleri arıcılık faaliyetiyle uğraşmaya elverişli olması ve baharın erken gelmesi, arıcılık açısından tercih nedeni olmaktadır. Bölgede Aydın İli kışlatma ve erken bahar sebebiyle göçer arıcıların tercih ettiği yöredir.
Ege bölgesi her ne kadar 1.161.670 koloni varlığı ile ikinci sıra gözükse de ülke arıcılığının kalbi durumunda ve göçer arıcıların merkezidir. Çam balı üretiminde ülke arıcılarının yaklaşık % 50’sinin bu bölgede faaliyet göstermesi bölgenin önemi göstermektedir ki, bu da yaklaşık dünya koloni varlığının neredeyse % 4’üne karşılık gelmektedir. Dünya çam balı üretiminin yaklaşık % 92’si bu bölgede üretilirken, geri kalan % 8’lik bölümü Yunanistan’dan sağlanmaktadır. Bugün Çanakkale’ den Antalya ya kadar çam balı üretim alanları olsa da Muğla ilimiz merkez durumunda olup, toplam çam balı üretiminin yaklaşık % 75 sağlamaktadır.
İstatistiklere yansıyan Ege bölgesindeki 2010 yılındaki çam balı üretimindeki düşüş hedefi çam balı üretimi olan Muğla üreticisini olumsuz etkilemiştir. Muğla arıcısı genel olarak bölge içersinde göçer arıcılık yapmakta ve çam balını hedeflemektedir. Karadeniz arıcısı ise ülke genelinde göçer arıcılık yapmaktadır. Çiçek balı yanı sıra çam balı hedeflemektedir.
Çizelge 4.Türkiye Bölgeleri Bazında Koloni Varlığı ve Bal Üretimi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sıra | Bölgeler | Koloni Sayısı (adet) | Bal Üretimi (ton) | Balmumu Üretimi (ton) | Bal Verimi (kg/koloni) | Balmumu Verimi (kg/koloni) |
1 | KARADENİZ BÖLGESİ | 1.226.806 | 20.934 | 775 | 17,06 | 0,63 |
2 | EGE BÖLGESİ | 1.161.670 | 14.177 | 917 | 12,20 | 0,79 |
3 | DOĞU ANADOLU BÖLGESİ | 882.891 | 12.247 | 565 | 13,87 | 0,64 |
4 | AKDENİZ BÖLGESİ | 940.329 | 15.134 | 876 | 16,09 | 0,93 |
5 | MARMARA BÖLGESİ | 547.173 | 7.471 | 318 | 13,65 | 0,58 |
6 | İÇ ANADOLU BÖLGESİ | 526.784 | 7.505 | 427 | 14,25 | 0,81 |
7 | GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ | 317.016 | 3.647 | 272 | 11,50 | 0,86 |
TOPLAM | 5.602.669 | 81.115 | 4.148 | 14,48 | 0,74 |
Ülke arıcılığında önemli yere sahip olan Ege Bölgesi’ nde Muğla ve çevresinde Anadolu arısının güneybatı tipi olan Muğla ekotipi en yaygın ve farklı koşullara adapte olmuş ekotiptir. Geç sonbaharda çam balına adapte olduğu gibi, yaz mevsimi sonundan kış mevsimine kadar etkin bir bal toplama özelliği gösterebilmektedir Yüksek döl verimi nedeniyle hızlı gelişmesi ve çamda yüksek bal verimi ile diğer ırklardan ayrılır. Ülkenin birçok yöresinde yapılan araştırmalarda diğer ırklara üstünlük sağlamıştır. Ancak oğul eğilimi ve hırçınlığı diğer gruplardan yüksek bulunmuştur.